Klinika stomatologiczna: organizacja przestrzeni i wyposażenia
Idealnie miejsce sterylizatorni powinno spełniać dwie ważne potrzeby opieki zdrowotnej:
1. Powinna być w pobliżu i mniej więcej w równej odległości od obszarów pracy, aby maksymalnie skrócić drogę jaką ma pokonać personel w celu oddania instrumentów do sterylizacji.
2. Ograniczenie możliwości krzyżowania się przepływu lekarzy i personelu z pacjentami wchodzącymi i wychodzącymi z obszaru kliniki.
Sterylizatornia powinna posiadać cechy zapewniające bezpieczeństwo i wysoką jakość środowiska pracy. Planując wydajność sterylizatorni trzeba mieć na względzie możliwość wzrostu liczby personelu jak i określonych do wykonywania czynności. Jeśli nie ma okien, sterylizatornię należy wyposażyć w wymuszoną cyrkulację, aby zapewnić wymianę powietrza w celu uniknięcia wysokich temperatur, które są generowane przez urządzenia podczas ich pracy.
Odpowiednia wentylacja jest również niezbędna, ponieważ produkty stosowane do dezynfekcji są potencjalnie toksyczne.
Wymiary pomieszczenia zależą oczywiście również od liczby gabinetów zabiegowych i liczby pacjentów leczonych w klinice, a tym samym od ilości instrumentów do leczenia i liczby wymaganych autoklawów. W przypadku gabinetów stomatologicznych pomieszczenie do sterylizacji jest zakwalifikowane jako Stanowisko Sterylizacji Gabinetowej (SSG). Stanowisko to jest zazwyczaj zlokalizowane w pomieszczeniu, w którym udzielane są świadczenia zdrowotne. Sprzęt w pomieszczeniu należy rozmieścić poza drogami komunikacji wewnątrz gabinetu i w odległości nie mniejszej niż 1,5 metra od miejsca udzielania świadczeń zdrowotnych lub wykonywania innych procedur z naruszeniem ciągłości tkanek ludzkich. Powierzchnia na stanowisko sterylizacji nie może być mniejsza niż 4 m2.
Na etapie projektowania optymalne ustawienie mebli powinno mieć układ U lub L, aby zaoferować więcej miejsca do pracy i ograniczyć ruch personelu.
Minimalne wymagania dla klinik dentystycznych.
Zgodnie z przepisami dotyczącymi sterylizacji w klinice dentystycznej, w celu zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów i specjalistów, wszystkie gabinety stomatologiczne muszą przestrzegać pewnych minimalnych wskazań strukturalnych i technologicznych dotyczących odkażania, czyszczenia, dezynfekcji i sterylizacji instrumentów i sprzętu.
Minimalne wymagania, które musi spełniać pokój sterylizacyjny:
1. Separacja brudnych i czystych obszarów zmywalnymi powierzchniami roboczymi.
2. Zbiornik odkażający - pojemnik do dezynfekcji z wkładem perforowanym i szczelną pokrywą.
3. Zlewozmywak 2-komorowy
4. Myjka ultradźwiękowa i/lub termodezynfektor
5. Zgrzewarka termiczna do pakietów lub zastosowanie torebek samoprzylepnych.
6. Autoklaw parowy klasy B z pompą do frakcjonowanej próżni zgodny z normą europejską EN 13060, wyposażony w możliwość walidacji, rejestracji i odzyskiwania danych o cyklach sterylizacji, ewentualnie wyposażony w drukarkę raportów papierowych lub etykiet samoprzylepnych.
Pomieszczenie do sterylizacji: 4 obszary.
Należy pamiętać, że w pomieszczeniu do sterylizacji należy zawsze stosować środki ochrony indywidualnej (ŚOI), aby zapobiec zakażeniom krzyżowym spowodowanym pośrednim kontaktem. Większość infekcji występuje podczas obchodzenia się z narzędziami podczas czyszczenia i dezynfekcji, dlatego wymagana jest maksymalna ochrona podczas całego procesu. Niezbędne jest następujące wyposażenie ochronne: fartuch, okulary ochronne, rękawice (jedna para jednorazowych lateksowych lub nitrylowych i druga para rękawic grubszych), maska, czepek i wodoodporny fartuch. Prawidłowe jest również ustawienie i rozmieszczenie czterech określonych obszarów w pomieszczeniu do sterylizacji w zależności od przepływu i rodzaju używanych instrumentów.
1. Obszar zbiórki, czyszczenia i dezynfekcji.
Bardzo ważne jest ograniczenie obsługi instrumentów do minimum w tym obszarze.
Należy zaplanować pojemniki do umieszczenia produktów niezbędnych do dezynfekcji instrumentów, szczotkę z długim uchwytem do czyszczenia instrumentów i papier z włókna celulozowego do późniejszego suszenia.
W tym obszarze należy umieścić także myjkę ultradźwiękową oraz urządzenie do dezynfekcji termicznej. Według najnowszych wytycznych dotyczących procesów dekontaminacji z 2017 roku odchodzi się już od moczenia narzędzi w środkach dezynfekcyjnych. Zaleca się używanie termodezynfektorów, w których każdy cykl jest powtarzalny o takich samych parametrach i zawsze z tą samą ilością preparatów dezynfekcyjnych, a także zapisywany w trwały sposób na nośniku informacji.
2. Obszar przeznaczony do zgrzewania pakietów.
W tym obszarze powinna znajdować się zgrzewarka termiczna. Jeśli zgrzewarka nie wydrukuje daty pakowania, powinno się zastosować ręczne oznaczenie pakietów: opis lub pieczęć. Testy, które zostaną zastosowane na potwierdzenie prawidłowego zgrzewu powinny być przechowywane w tym obszarze.
3. Obszar sterylizacji.
Powinien być stosowany autoklaw typu B. Ponadto należy stosować destylator wody lub system uzdatniania wody do autoklawu.
4. Obszar przechowywania i dystrybucji.
Obszar brudny i obszar czysty: organizacja i przepływ instrumentów. Zgodnie z przepisami dotyczącymi opieki zdrowotnej pomieszczenie do sterylizacji należy podzielić na dwa obszary: jeden „czysty” i jeden „brudny”. Ta separacja oznacza, że wszystkie zanieczyszczone narzędzia muszą dostać się do obszaru zbiórki, w którym muszą być użyte wszystkie ŚOI. Na koniec procesu sterylizacji odbieramy zapakowane instrumenty, używając zwykłych rękawiczek z czystego lateksu, aby nie zanieczyścić ponownie pakietów.
Wysterylizowany materiał nie może być umieszczony w brudnym obszarze sterylizacji; pakiety muszą być przechowywane w miejscu do tego przeznaczonym i zwracane przy użyciu innego obszaru (obszar, do którego dostaje się zanieczyszczony materiał i obszar, w którym wychodzi sterylny materiał). Skuteczny sposób na ulepszenie procesu sterylizacji wymaga wielu inwestycji, zwłaszcza w urządzenia zdolne do automatyzacji tych procedur. Pozwoli to na przyszłe oszczędności, minimalizując czas procedur i błędy popełnione podczas całego procesu dekontaminacji i sterylizacji.
Zintegrowany i kompletny protokół sterylizacji
Pro System to linia urządzeń, która obejmuje wszystkie fazy cyklu sterylizacji, od czyszczenia i dezynfekcji po zgrzewanie pakietów, aż do faktycznej sterylizacji. System urządzeń Euronda zaprojektował i zorganizował fazy sterylizacji w jednym połączonym i zintegrowanym systemie, który łączy różne procedury i urządzenia w tym samym celu: zapewnienie wydajnego i bezpiecznego protokołu. Konsekwentne korzystanie z Pro System powoduje powstanie protokołu, który umożliwia:
• automatyzowanie procesów i efektywne organizowanie pracy
• zminimalizowanie możliwości wystąpienia błędów ludzkich
• skrócenie czasu, zużycia energii i kosztów
• zwiększenie monitorowania danych procesowych
• spełnianie wszystkich wymagań przewidzianych przepisami
• gwarancja najwyższego poziomu ochrony i bezpieczeństwa.
mgr Joanna Chojnacka
specjalista ds. sterylizacji, Promedus
